به قلم ا. م. دیاکونوف
فرستنده: سید محمد ناطقی
برای فهم ویژگی و سبب شکست نهضت های خلق در زمان داریوش اول باید دانست که در جریان تکامل تاریخی آن زمان چه چیز ترقی خواهانه بود.
مسلماً در آن اوضاع و زمانه، تکامل همه جانبه ی شیوه ی تولید برده داری (چون شیوه ی رهبری کننده) و بسط سطحی و عمقی آن ـ یا به دیگر سخن، افزایش عده ی تأسیسات اقتصادی برده داری و بسط آن شیوه به دیگر انواع تولیدات و همچنین افزایش مقیاس تأسیسات برده داری و تشدید تقسیم کار و پیچیدگی بیشتر همکاری و تعاون داخلی اقتصادی آن تأسیسات … اینها در آن اوضاع و زمانه گام هائی ترقی خواهانه بودند.
شیوه ی تولیدات برده داری در آن زمان قوس صعودی را طی می کرد و با سطح تکامل نیروهای تولیدی مطابقت داشت. در آن زمان آلات آهنین کار معمول و متداول می گشت و نیروی بردگان به مقدار فراوان در دسترس بود.
منبع: تاریخ ماد، ا. م. دیاکونوف، ص 539
تاریخ ماد ص539